Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΝΕΟΛΑΙΑ ΛΑΜΠΡΑΚΗ
Τα τέλη του Μαΐου 1963, λίγες ημέρες μετά το έγκλημα της Θεσσαλονίκης και ενώ
χαροπαλεύει ακόμη ο Γρηγόρης Λαμπράκης, μια επιτροπή αποτελούμενη κυρίως από
καλλιτέχνες και διανοούμενους, με πρόεδρο το συνθέτη Μίκη Θεοδωράκη, ιδρύει τη
«Δημοκρατική Κίνηση Νέων Γρηγόρης Λαμπράκης» με σκοπό την προάσπιση των ιδανικών
για τα οποία θυσίασε τη ζωή του ο συνεργαζόμενος με την ΕΔΑ βουλευτής.
Χωρίς να ανήκει οργανικά στην ΕΔΑ ή να αποκλείει την προσχώρηση μελών που
προέρχονται από τις νεολαίες άλλων δημοκρατικών κομμάτων, η ΔΚΝΓΛ εντάσσεται
ιδεολογικά στο χώρο της Αριστεράς, από την οποία προέρχονται τα κυριότερα
στελέχη της.
Η επιτυχία που σημείωσε αμέσως η κίνηση και οι ευρύτατες διαστάσεις που παίρνει
θέτουν πολύ σύντομα στους ηγέτες της ένα πρόβλημα οργάνωσης και ένα πρόβλημα
στελεχών. Το πρόβλημα αυτό αποφασίζεται να λυθεί με τη συγχώνευση της κίνησης με
τις πολιτικές νεολαίες των δημοκρατικών εκείνων κομμάτων που συμμερίζονται την
ιδεολογική γραμμή της στο πλαίσιο μιας νέας ανεξάρτητης και μαζικής πολιτικής
οργάνωσης νεολαίας.
Η έκκληση αυτή γίνεται δεκτή μόνο από την οργάνωση νεολαίας του κόμματος της ΕΔΑ
(ΝΕΔΑ) και η συγχώνευση πραγματοποιείται στις 16 Σεπτεμβρίου 1964.
Η νέα πολιτική οργάνωση νεολαίας παίρνει την επωνυμία «Δημοκρατική Νεολαία
Λαμπράκη» και διοικείται -μέχρι την εκλογή από το 1ο της Συνέδριο του
νέου της Κεντρικού Συμβουλίου, στις 2 Απριλίου 1965- από ένα ενιαίο όργανο στο
οποίο μετέχουν όλα τα μέλη του Κεντρικού Συμβουλίου της ΝΕΔΑ και της ιδρυτικής
επιτροπής της ΔΚΝΓΛ.
Η ΔΝΛ δεν αποτελεί επομένως τμήμα της ΕΔΑ, καίτοι οι σκοποί που της έταξαν οι
ιδρυτές της και το πρώτο της συνέδριο: ειρήνη, εθνική ανεξαρτησία, σοσιαλισμός
και πάλη κατά του ιμπεριαλισμού, συμπίπτουν με τους σκοπούς της Αριστεράς και
την εντάσσουν στο ιδεολογικό της στρατόπεδο. Η Δημοκρατική Νεολαία Λαμπράκη
είναι εξάλλου τακτικό μέλος της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Δημοκρατικών Νεολαιών (ΠΟΔΝ)
στο πλαίσιο της οποίας διατηρεί φιλικές σχέσεις με την κυπριακή οργάνωση
νεολαίας ΕΔΟΝ και τις νεολαίες του κομμουνιστικού και των σοσιαλιστικών κομμάτων
της Ιταλίας.
Η ΔΝΛ δεν αρνείται τη συγγένεια της με το κόμμα της Αριστεράς, υπογραμμίζει
ωστόσο την αυτοτέλεια της.
Ανώτατο όργανο της οργάνωσης είναι το Πανελλήνιο Συνέδριο της που συνέρχεται
κάθε τρία χρόνια. Το Συνέδριο με μυστική ψυφοφορία εκλέγει το Κεντρικό Συμβούλιο
της οργάνωσης καθώς και μια Εξελεγκτική Επιτροπή για τον έλεγχο της οικονομικής
διαχείρισης του Κεντρικού Συμβουλίου. Η οργάνωση διαθέτει επίσης ένα Εθνικό
Συμβούλιο προσωπικοτήτων, που με το κύρος τους ενισχύουν τις δραστηριότητες της.
Το Κεντρικό Συμβούλιο συνέρχεται τακτικά τρεις φορές το χρόνο και έκτακτα με
απόφαση του Προεδρείου του ή αν το ζητήσει το ένα τρίτο των μελών του. Την
τρέχουσα διοίκηση μέσα στο πλαίσιο των αποφάσεων του και των αποφάσεων του
Συνεδρίου ασκεί το Προεδρείο του Συμβουλίου.
Η οργάνωση στηρίζεται σε πρωτοβάθμιες, δευτεροβάθμιες και τριτοβάθμιες
οργανώσεις. Στην πρώτη βαθμίδα της δομής της υπάρχει η ομάδα Λαμπράκη που
σχηματίζεται στους τόπους κατοικίας, εργασίας, σπουδών ή ψυχαγωγίας μελών της
οργάνωσης. Οι ομάδες εκλέγουν την επιτροπή τους και εκπροσωπούνται στις
συνελεύσεις των τμημάτων που αποτελούν τις δευτεροβάθμιες οργανώσεις της
καταστατικής δομής.
Το Συμβούλιο επικοινωνεί με τα τμήματα με τη μεσολάβηση των νομαρχιακών
οργανώσεων ή των οργανώσεων πόλεως προκειμένου για την Αθήνα, τον Πειραιά και τη
Θεσσαλονίκη.
Από την ίδρυση της η οργάνωση Λαμπράκη έχει αναπτύξει αξιόλογη δράση. Εκτός από
τις ποικίλες εκδηλώσεις της πάνω σε γενικότερα πολιτικά θέματα όπως το Κυπριακό,
η διενέργεια εκλογών μετά την παραίτηση της κυβέρνησης Παπανδρέου, η ειρήνη στο
Βιεντάμ κτλ., τα μέλη της με κέντρα τις Λέσχες Λαμπράκη αναπτύσσουν και
πρωτοβουλίες πολιτιστικού περιεχομένου, αναλαμβάνοντας την οργάνωση ή
συμμετέχοντας σε αθλητικές, καλλιτεχνικές ή πνευματικές εκδηλώσεις.
Η δραστηριότητα αυτή και η γρήγορη εξάπλωση της οργάνωσης ανησύχησαν ασφαλώς την
καθεστηκυία τάξη που ζητά τη διάλυση της και παρεμβάλλει εμπόδια στη
δραστηριότητα της. Αναφέρουμε την εγκύκλιο 1010/1964 της κυβέρνησης Παπανδρέου,
δυνάμει της οποίας πραγματοποιήθηκαν πολλές αποβολές Λαμπράκηδων από τα σχολεία
του κράτους. Αναφέρουμε επίσης ότι η αστυνομία απαγορεύει το σκάκι στις λέσχες
της οργάνωσης, επικαλούμενη μια αστυνομική διάταξη που απαγορεύει τα τυχερά
παιχνίδια και τη χαρτοπαιξία. Όμως, κατά την ίδια ακριβώς περίοδο, σοβαρή
αρθρογράφος της Δεξιάς ζητούσε χαριτολογώντας να επιτραπεί και πάλι η λειτουργία
των «σφαιριστηρίων», ώστε να μην παρασύρεται η νεολαία από τους Λαμπράκηδες. Δεν
έλειψαν βέβαια και οι προκλήσεις, ιδιαίτερα στην ύπαιθρο, όπως στο Μυλοχώρι του
Κιλκίς, όπου «άγνωστοι» ανατίναξαν με δυναμίτιδα τη λέσχη που έχτισαν με
προσωπική τους εργασία τα μέλη της οργάνωσης.
Για να κλείσουμε την παράγραφο, θα υπενθυμίσουμε ότι από τα πρακτικά του
Συμβουλίου του Στέμματος διαφαίνεται ότι ακόμη και ο βασιλιάς είχε ασκήσει πίεση
στον πρωθυπουργό Παπανδρέου για τη διάλυση της οργάνωσης και ότι η διάλυση της
αποτέλεσε για τον αρχηγό της EPE Π. Κανελλόπουλο το πρόσχημα της υπαναχώρησης
του από την αρχική του συμφωνία με τον ηγέτη της ΕΚ για τη διεξαγωγή εκλογών με
κυβέρνηση της EPE, μετά την καταψήφιση της κυβέρνησης Τσιριμώκου. Η τάση αυτή
της Δεξιάς να αποδίδει κάθε εκδήλωση για μια δημοκρατική λύση της κρίσης της
15ης Ιουλίου 1965 στη Δημοκρατική Νεολαία Λαμπράκη αποτελεί, ασφαλώς, για την
οργάνωση την καλύτερη δυνατή προβολή της.
Jean Meynaud (Π. Μερλόπουλος – Γ. Νοταράς) Οι
πολιτικές δυνάμεις στην Ελλάδα, 1946-1965, Αθήνα: Σαββάλας, 2002 (249…-254)
